De juiste planten kiezen Algemeen tuinadvies

Hoe kies je de juiste planten voor je tuin? Alles hangt natuurlijk af van wat je wil bereiken. Droom je ervan om meer vlinders of bijen naar je tuin lokken? Of wil je de vogels een handje helpen? Online vind je heel wat lijstjes. Zo veel dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet.

Daarom hebben wij tien handige tips voor je samengesteld. Zo helpen we je om mooie planten te kiezen die ook nuttig zijn voor de natuur.

Tip 1: Kies zo veel mogelijk voor inheemse planten

Met andere woorden: ga voor planten die hier ook in de natuur voorkomen. Daar zitten heel wat mooie soorten tussen die je perfect kan gebruiken in je tuin. Zeggen wij nu dat je geen lavendel meer mag planten in je tuin? Want lavendel is een toch uitheemse soort? Ook uitheemse planten kunnen nuttig zijn voor onze natuur. Een mix van inheems en uitheems is helemaal prima. Blijf met andere woorden gerust lavendel in je tuin zetten.

Van deze plantensoorten zijn wij alvast fan!

Tip 2: Opgepast voor cultivars

Als je inheemse planten koopt, koop dan de botanische soort en geen cultivars. Voor uitheemse soorten gaat dit jammer genoeg niet, daarvan zal je bijna uitsluitend cultivars vinden. Een cultivar is een plant die niet als dusdanig in de natuur voorkomt. Hij is gekweekt door de mens omwille van bepaalde eigenschappen. Denk aan klimop met geelgevlamd blad, of de David Austin rozen, met bloemen die helemaal gevuld zijn. Vaak hebben deze cultivars minder te bieden aan de natuur dan de oorspronkelijke soort. Hoe weet je of je al dan niet een cultivar koopt? Kijk goed op het etiket. Bij een cultivar staat na de soortnaam altijd de cultivarnaam tussen aanhalingstekens. Neem nu klimop. De botanische naam is Hedera helix. De naam van de cultivar met geelgevlamd blad is Hedera helix ‘Goldchild’.

Tip 3: gebruik geen invasieve exoten

Sommige uitheemse soorten zijn nuttig voor de natuur, andere soorten zorgen voor veel schade. Ze zaaien zich uit vanuit tuinen of ze ontsnappen via wortelstokken en groeien zo snel dat ze inheemse soorten verdringen. Japanse duizendknoop is zo’n voorbeeld, en ook bamboe.

Wil je meer weten over woekerende soorten die je best niet in je tuin gebruikt? Op ecopedia vind je een volledig overzicht.

Tip 4: kies planten die nuttig zijn voor dieren

Veel planten zijn erg mooi, maar hebben geen enkel nut voor de natuur. Sommige soorten produceren zelfs geen nectar of stuifmeel meer. En dat is nu precies waar je als vlinder of bijtje naar op zoek bent. Bij andere soorten – zoals de mooie David Austin roos – hebben de bloemen zo veel kroonbladeren dat een bij haar weg er niet meer in vindt. Vooral zeer gevulde bloemen zijn compleet nutteloos voor de natuur. Je gaat ons niet horen zeggen dat je zo geen enkele soort mag hebben, maar zet er niet heel je tuin mee vol.

Tip 5: zorg voor de vlinder én de rups

Zonder rups geen vlinder. En rupsen eten delen van je planten op. Dat is nu eenmaal de natuur. Iedere vlindersoort heeft zo zijn geliefkoosde plant(en) waar de rups van leeft. We noemen dit de waardplant. Voor de mooie koninginnenpage kan je bijvoorbeeld venkel, dille of (wilde) peen zetten. Daar zijn de rupsen namelijk verzot op. Ze gaan die dus opeten. Maar remember, zonder rups geen vlinder.

Tip 6: je droomplant gevonden?

Zoek er wat informatie over op voor je hem koopt. Sommige planten staan graag droog, andere hebben meer vocht nodig. De ene plant houdt van volle zon, de andere verkiest schaduw. En hoe zit het met je tuinbodem? Heb je vette klei of zit je op zandgrond? Iedere plant heeft zijn ideale standplaats. Je kan wel een beetje experimenteren maar een plant die op de verkeerde plek staat, zal minder nut hebben voor de natuur en zal ook meer onderhoud vragen. Dus meer werk voor jou.

Tip 7: probeer van de vroege lente tot de late herfst nectar en stuifmeel te voorzien

Op die manier zorg je voor een zogenaamde ‘volledige bloeiboog’. Met andere woorden, je voorziet insecten een heel jaar door van voeding. Ok, in een kleine tuin of op een balkon is het niet evident om van lente tot herfst bloeiende planten te hebben, maar in een wat grotere tuin is dat zeker haalbaar. Vooral in het voorjaar en de herfst doe je vlinders, bijen en andere bestuivers hier een groot plezier mee. Voor nectar en stuifmeel moet je trouwens niet enkel aan planten met bloemen denken. Bomen en stuiken zoals bijvoorbeeld wilgen, sporkehout en klimop zijn echte topleveranciers.

Tip 9: Leer je tuin kennen

Na enkele jaren weet je welke planten het goed doen in je tuin en welke niet. Je kan dan soorten zoeken die ongeveer dezelfde eisen stellen. Meteen alles volplanten zonder dat je eerst je tuin hebt leren kennen, is geen goed idee.

Tip 10: Planten kopen kost geld

Maar wie zegt dat je al je planten effectief moet kopen? Je kan ze ook opkweken uit zaad. Dat kan je zelf verzamelen in de natuur, of je kan het online kopen. Interessante webshops zijn ecoflora.be en cruydthoek.nl.

Planten die zich spontaan uitzaaien, kan je in de herfst verplanten. Daarnaast kan je planten vermeerderen door te scheuren. Heb je van een bepaalde soort ‘overschot’? Geef ze weg, of ruil ze. Veel leuker dan alles gaan kopen.