De juiste planten kiezen Algemeen tuinadvies
We hebben tien handige tips voor je samengesteld.
Hoe kies je de juiste planten voor je tuin? Alles hangt natuurlijk af van wat je wil bereiken. Droom je ervan om meer vlinders of bijen naar je tuin lokken? Of wil je de vogels een handje helpen? Online vind je heel wat lijstjes. Zo veel dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet.
Daarom hebben wij tien handige tips voor je samengesteld. Zo helpen we je om mooie planten te kiezen die ook nuttig zijn voor de natuur.
Tip 1: Kies zo veel mogelijk voor inheemse planten
Met andere woorden: ga voor planten die hier ook in de natuur voorkomen. Daar zitten heel wat mooie soorten tussen die je perfect kan gebruiken in je tuin. Zeggen wij nu dat je geen lavendel meer mag planten in je tuin? Want lavendel is een toch uitheemse soort? Ook uitheemse planten kunnen nuttig zijn voor onze natuur. Een mix van inheems en uitheems is helemaal prima. Blijf met andere woorden gerust lavendel in je tuin zetten.
Van deze plantensoorten zijn wij alvast fan!
Tip 2: Opgepast voor cultivars
Als je inheemse planten koopt, koop dan de botanische soort en geen cultivars. Voor uitheemse soorten gaat dit jammer genoeg niet, daarvan zal je bijna uitsluitend cultivars vinden. Een cultivar is een plant die niet als dusdanig in de natuur voorkomt. Hij is gekweekt door de mens omwille van bepaalde eigenschappen. Denk aan klimop met geelgevlamd blad, of de David Austin rozen, met bloemen die helemaal gevuld zijn. Vaak hebben deze cultivars minder te bieden aan de natuur dan de oorspronkelijke soort. Hoe weet je of je al dan niet een cultivar koopt? Kijk goed op het etiket. Bij een cultivar staat na de soortnaam altijd de cultivarnaam tussen aanhalingstekens. Neem nu klimop. De botanische naam is Hedera helix. De naam van de cultivar met geelgevlamd blad is Hedera helix ‘Goldchild’.
Tip 3: gebruik geen invasieve exoten
Sommige uitheemse soorten zijn nuttig voor de natuur, andere soorten zorgen voor veel schade. Ze zaaien zich uit vanuit tuinen of ze ontsnappen via wortelstokken en groeien zo snel dat ze inheemse soorten verdringen. Japanse duizendknoop is zo’n voorbeeld, en ook bamboe.
Wil je meer weten over woekerende soorten die je best niet in je tuin gebruikt? Op ecopedia vind je een volledig overzicht.
Tip 4: kies planten die nuttig zijn voor dieren
Veel planten zijn erg mooi, maar hebben geen enkel nut voor de natuur. Sommige soorten produceren zelfs geen nectar of stuifmeel meer. En dat is nu precies waar je als vlinder of bijtje naar op zoek bent. Bij andere soorten – zoals de mooie David Austin roos – hebben de bloemen zo veel kroonbladeren dat een bij haar weg er niet meer in vindt. Vooral zeer gevulde bloemen zijn compleet nutteloos voor de natuur. Je gaat ons niet horen zeggen dat je zo geen enkele soort mag hebben, maar zet er niet heel je tuin mee vol.
Tip 5: zorg voor de vlinder én de rups
Zonder rups geen vlinder. En rupsen eten delen van je planten op. Dat is nu eenmaal de natuur. Iedere vlindersoort heeft zo zijn geliefkoosde plant(en) waar de rups van leeft. We noemen dit de waardplant. Voor de mooie koninginnenpage kan je bijvoorbeeld venkel, dille of (wilde) peen zetten. Daar zijn de rupsen namelijk verzot op. Ze gaan die dus opeten. Maar remember, zonder rups geen vlinder.
Tip 6: je droomplant gevonden?
Zoek er wat informatie over op voor je hem koopt. Sommige planten staan graag droog, andere hebben meer vocht nodig. De ene plant houdt van volle zon, de andere verkiest schaduw. En hoe zit het met je tuinbodem? Heb je vette klei of zit je op zandgrond? Iedere plant heeft zijn ideale standplaats. Je kan wel een beetje experimenteren maar een plant die op de verkeerde plek staat, zal minder nut hebben voor de natuur en zal ook meer onderhoud vragen. Dus meer werk voor jou.
Tip 7: probeer van de vroege lente tot de late herfst nectar en stuifmeel te voorzien
Op die manier zorg je voor een zogenaamde ‘volledige bloeiboog’. Met andere woorden, je voorziet insecten een heel jaar door van voeding. Ok, in een kleine tuin of op een balkon is het niet evident om van lente tot herfst bloeiende planten te hebben, maar in een wat grotere tuin is dat zeker haalbaar. Vooral in het voorjaar en de herfst doe je vlinders, bijen en andere bestuivers hier een groot plezier mee. Voor nectar en stuifmeel moet je trouwens niet enkel aan planten met bloemen denken. Bomen en stuiken zoals bijvoorbeeld wilgen, sporkehout en klimop zijn echte topleveranciers.
Vroege bloeiers | Late bloeiers |
---|---|
wilg
|
klimop
|
bosanemoon
|
koninginnenkruid
|
(tover)hazelaar
|
herfsttijloos
|
Tip 8: zet verschillende bloemvormen
Variatie aan bloemvormen zorgt voor variatie aan bestuivers. Bij sommige bloemen zit de nectar diep in de bloem, denk bijvoorbeeld aan de vlinderstruik. Alleen vlinders kunnen aan de nectar, want zij hebben een lange tong. Bij lavendel is de bloem iets korter. Daardoor geraken ook hommels bij de nectar. Insecten met een korte tong (zoals kleine bijen en zweefvliegen) kunnen dan weer voedsel vinden op wilde peen en margrieten.
Ondiepe bloem | Halfdiep | Diepe bloem |
---|---|---|
zonnebloem
|
lavendel
|
vlinderstruik
|
margriet
|
|
slanke sleutelbloem
|
Tip 9: Leer je tuin kennen
Na enkele jaren weet je welke planten het goed doen in je tuin en welke niet. Je kan dan soorten zoeken die ongeveer dezelfde eisen stellen. Meteen alles volplanten zonder dat je eerst je tuin hebt leren kennen, is geen goed idee.
Tip 10: Planten kopen kost geld
Maar wie zegt dat je al je planten effectief moet kopen? Je kan ze ook opkweken uit zaad. Dat kan je zelf verzamelen in de natuur, of je kan het online kopen. Interessante webshops zijn ecoflora.be en cruydthoek.nl.
Planten die zich spontaan uitzaaien, kan je in de herfst verplanten. Daarnaast kan je planten vermeerderen door te scheuren. Heb je van een bepaalde soort ‘overschot’? Geef ze weg, of ruil ze. Veel leuker dan alles gaan kopen.
Nodig de natuur uit in je tuin!
Voel je het al kriebelen? Wil jij ook een klimaatbestendige tuin die gonst van het leven? De lokale Tuinrangers helpen je graag op weg.
Zelf aan de slag
Vogels in de tuin
Twee dingen zijn super belangrijk als je de vogels in je tuin wil
helpen: voedsel en een plek waar ze veilig kunnen rusten en/of broeden.
Ga voor een b(l)oeiend terras of tuinpad
Om toch zoveel mogelijk regenwater te laten infiltreren, kan je planten tussen de voegen van je terras of tuinpad voorzien.
Egel
De egel leeft het liefst in iets wildere tuinen met veel insecten. Maak hier en daar een opening onderaan in je omheining en zorg voor een flinke bladerhoop waar hij een nest kan maken.