Ga verder naar de inhoud

Een schaduwrijk plekje Tuinbiotopen

discrete bloeiers en mooie varens

Boshyacint en Bosanemoon (c) Johan Cosijn
Boshyacint en Bosanemoon (c) Johan Cosijn

Planten hebben licht nodig om te groeien en te bloeien. Plekjes met veel schaduw lijken dus minder interessant. Maar dit is zeker niet waar. Ook in de natuur zijn er heel wat schaduwrijke plaatsen die bruisen van het leven. Een bos is daar een mooi voorbeeld van.

Op een plek in de schaduw moet je geen uitbundige zomerbloeiers verwachten. Je zal er ook niet veel bijen en vlinders tegenkomen. Maar er zijn zeker planten die graag in de halfschaduw en schaduw groeien, denk maar aan varens en lentebloeiers. Op en in de bodem kunnen heel wat dieren leven. Kevers, regenwormen, pissebedden ... ze vinden het allemaal prima in de schaduw en zijn voedsel voor heel wat vogels.

Een plus voor de natuur omdat

  • Plekjes met voorjaarsbloeiers zorgen vroeg in de lente voor nectar en stuifmeel, wanneer er nog maar weinig andere bloemen zijn.
  • Een houtstapel of bladerhoop die in de schaduw ligt, is ideaal voor veel dieren omdat het in de schaduw vaak wat vochtiger is.
  • Een schaduwrijke plek is een beetje zoals een bos. Het is er minder warm en wat vochtiger. Ideaal voor jou en heel wat tuindieren als het in de zomer te warm wordt in de rest van de tuin.
  • Een goede laag mulchmateriaal (bladeren, houtsnippers, compost) tussen de planten is op een schaduwrijk plekje ideaal voor vele bodemdieren zoals regenwormen en pissebedden. Roodborstjes, merels en winterkoningen zullen ervan smullen.

Geschikt voor

  • Balkon en kleine tegeltuin: ja, zet vaste planten die tegen de schaduw kunnen in potten of bakken.
  • Kleine stadstuin: Je kan een schaduwborder aanleggen op één vierkante meter.
  • Grotere tuin: De sky is de limit. Je kan een schaduwborder aanleggen zo groot als je wilt. Je moet dan wel schaduw in je tuin hebben natuurlijk.
Blauwe bosbes
Blauwe bosbes

Hoe een schaduwrijk plekje inrichten?

Een schaduwrijke plek kunnen we inrichten zoals een bos. Je plant soorten aan die tegen de schaduw kunnen zoals varens, lentebloeiers en specifieke vaste planten. Op Ecopedia vind je een lijst van plantensoorten (vooral inheemse) die je kan gebruiken voor een schaduwrijk plekje.

Daarnaast zorg je voor een bosbodem. Dit doe je door voldoende humus (bladeren, houtsnippers, compost) onder de bodem te verwerken en op de bodem te leggen. Dit is zeker belangrijk bij een droge bodem want soorten zoals varens houden van een wat vochtige humusrijke bodem. Om de bosbiotoop helemaal af te maken kan je een bladerhoop of takkenhoop maken.

"Kevers, regenwormen en pissebedden vinden het prima in de schaduw en zijn voedsel voor heel wat vogels."

Lelietje-van-dalen
Lelietje-van-dalen

Hoe onderhouden?

Een schaduwrijk plekje onderhouden we zoals een border. Planten die we niet wensen verwijderen we en waar nodig plaatsen we nieuwe planten. In de schaduw heb je het voordeel dat gras en andere onkruiden minder goed groeien omdat ze vaak meer zon wensen. Of je dat beetje gras ertussen laat staan of niet kies je zelf. Elk jaar in de herfst leg je tussen de planten wat compost of afgevallen bladeren.

Hoeveel werk is het en wat kost het?

Een border met vaste planten in de schaduw vraagt wat minder onderhoud dan een bloemenborder in de zon. Maar ook in de schaduw zal je af en toe onkruid moeten verwijderen.

Indien je alle vaste planten gaat kopen is de aanleg niet goedkoop. Reken ongeveer op € 10 tot € 20 per vierkante meter. Vergeet zeker niet voldoende compost onder de bodem te verwerken.

Leuke diersoorten die je hier kan vinden

Kevers, pissebedden, duizend- en miljoenpoten, regenwormen en vogels op zoek naar al dat lekkers.

Gewone pad
Gewone pad


Ga op een vochtige zomeravond eens in het donker op safari in je schaduwrijk plekje. Dan komen pissebedden, duizendpoten, slakken, kevers en spinnen uit hun schuilplaatsen en kan het een drukte van jewelste zijn. En met wat geluk tref je wel een dikke pad op rooftocht!

Zelf aan de slag

Gemengde haag (Wim Massant) Tuinbiotopen

Hagen en struikgewas

Als we over hagen en struikgewas praten, hebben we het doorgaans over plantensoorten zoals hazelaar, meidoorn, kardinaalsmuts, Gelderse roos, haagbeuk, veldesdoorn, sleedoorn, kornoeljes etc.

Meer lezen
Bruine kikker 1 Wildlife in je tuin

Amfibieën

Van alle tuindieren spreken de amfibieën misschien wel het meest tot de verbeelding.

Meer lezen
Grote brandnetel Tuinproblemen

Brandnetels in de tuin

Er bestaan bij ons twee soorten brandnetels: de kleine brandnetel, die éénjarig is, en de grote brandnetel, een meerjarige plant met stevige wortels.

Meer lezen